Tìm hiểu Đồ gá gia công vạn năng không điều chỉnh và đồ gá vạn năng điều chỉnh.
Loại đồ gá gia công cơ khí này có các chi tiết đã được điều chỉnh cố định để gá nhiều loại chi tiết gia công khác nhau trong sản xuất đơn chiếc và loạt nhỏ. Đó là các loại mâm cặp được dùng để truyền mômen xoắn cho chi tiết gia công. Có 3 loại mâm cặp thường được dùng trên các máy tiện CNC (ngoài mâm cặp 3 và 4 chấu thông dụng).
a) Mâm cặp ly.tâm (mâm cặp quán tính)
Loại mâm cặp này có hai hoặc ba chấu kẹp. Các chấu kẹp là những chi tiết lộch tâm độc lập với nhau, khi quay dưới tác dụng của lực ly tâm chúng kẹp chặt chi tiết và nhờ lực cản tự hãm mà chi tiết gia công không bị xê dịch dù bị tác dụng của lực cắt.
b) Mâm cặp có chân mặt đầu cứng
Mâm cặp có chân mặt đầu cứng xác định chính xác mặt đầu của tất cả các chi tiết gia công theo trục z. Lực kẹp chi tiết sinh gia nhờ mũi tâm sau. Nếu mặt đầu của chi tiết không vuông góc với tâm của nó thì các mặt đầu ăn vào chi tiết gia công không đều nhau, điều đó làm giảm mômen xoắn được truyền từ trục chính của máy.
Mâm cặp có chân mặt đầu cứng
1- thân; 2 – lò xo; 3 – mũi tâm; 4 – chi tiết tỳ mặt đầu;
5 – chân mặt đầu bằng hợp kim cứng; 6 – chi tiết gia công.
c) Mâm cặp có chân mặt đẩu tuỳ động
Các chân mặt đầu có hình dạng tròn xoay và được lắp vào lỗ có chứa chất dẻo. Khi chi tiết gia công được kẹp chặt từ mũi tâm sau, mặt đầu bên trái của chi tiết đẩy các chần mặt đầu về bên trái và làm cho áp lực chất của dẻo tăng lên. Như vậy, tất cả các chân mặt đầu đều tiếp xúc với mặt đầu của chi tiết gia công và lực kẹp tác động lên các chân hầu như bằng nhau. Mâm cặp mặt đầu có çhân tuỳ động tạo ra mômen xoắn lớn hơn so với mâm cặp có chân mặt đầu cứng. Loại mâm cặp này có thể dùng để kẹp chi tiết khi gia công thô. Số chân mặt đầu có thể là 8,10,12, v.v…
Đồ gá vạn năng điều chỉnh
a) Mâm cặp ly.tâm (mâm cặp quán tính)
Loại mâm cặp này có hai hoặc ba chấu kẹp. Các chấu kẹp là những chi tiết lộch tâm độc lập với nhau, khi quay dưới tác dụng của lực ly tâm chúng kẹp chặt chi tiết và nhờ lực cản tự hãm mà chi tiết gia công không bị xê dịch dù bị tác dụng của lực cắt.
b) Mâm cặp có chân mặt đầu cứng
Mâm cặp có chân mặt đầu cứng xác định chính xác mặt đầu của tất cả các chi tiết gia công theo trục z. Lực kẹp chi tiết sinh gia nhờ mũi tâm sau. Nếu mặt đầu của chi tiết không vuông góc với tâm của nó thì các mặt đầu ăn vào chi tiết gia công không đều nhau, điều đó làm giảm mômen xoắn được truyền từ trục chính của máy.
Mâm cặp có chân mặt đầu cứng
1- thân; 2 – lò xo; 3 – mũi tâm; 4 – chi tiết tỳ mặt đầu;
5 – chân mặt đầu bằng hợp kim cứng; 6 – chi tiết gia công.
c) Mâm cặp có chân mặt đẩu tuỳ động
Các chân mặt đầu có hình dạng tròn xoay và được lắp vào lỗ có chứa chất dẻo. Khi chi tiết gia công được kẹp chặt từ mũi tâm sau, mặt đầu bên trái của chi tiết đẩy các chần mặt đầu về bên trái và làm cho áp lực chất của dẻo tăng lên. Như vậy, tất cả các chân mặt đầu đều tiếp xúc với mặt đầu của chi tiết gia công và lực kẹp tác động lên các chân hầu như bằng nhau. Mâm cặp mặt đầu có çhân tuỳ động tạo ra mômen xoắn lớn hơn so với mâm cặp có chân mặt đầu cứng. Loại mâm cặp này có thể dùng để kẹp chi tiết khi gia công thô. Số chân mặt đầu có thể là 8,10,12, v.v…
Đồ gá vạn năng điều chỉnh
Kết cấu đồ gá vạn năng điều chỉnh gồm phần đồ gá cơ sở và phần chi tiết thay đổi điều chỉnh. Các chi tiết thay đổi điều chỉnh có kết cấu đơn giản và giá thành chế tạo không cao. Đồ gá vạn năng điều chỉnh được sử dụng trong sản xuất hàng loạt nhỏ, đặc biệt là khi thực hiện gia công nhóm. Trên các máy tiện CNC đồ gá vạn năng điểu chỉnh là các mâm cặp 3 chấu thay đổi điều chỉnh (thay đổi các chấu kẹp).
